19 Νοε 2015

ΕΙΣ ΓΑΜΟΥ ΚΟΙΝΩΝΙΑΝ

Το ερώτημα που τίθεται σήμερα είναι: αν και εφόσον σταθεροποιηθεί η οικονομική κατάσταση στη χώρα, μπορούν να δημιουργηθούν προϋποθέσεις οικονομικής ανάπτυξης;
Η συνομοσιολογική προσέγγιση λέει ότι όσα γίνονται στη χώρα, γίνονται για να μας κυριεύσουν οικονομικά οι «ξένοι». «Δυστυχώς» ούτε καν αυτή επιβεβαιώνεται. Υπάρχει πλήρης άρνηση στην επίδειξη επενδυτικού ενδιαφέροντος. Κι αυτό δεν έχει να κάνει μόνο με το capital control, δεν έχει να κάνει μόνο με τη γραφειοκρατία, δεν έχει να κάνει μόνο με τη φορολογική και νομοθετική αστάθεια που αποπνέει η χώρα. Παρότι μειώθηκε δραματικά το κόστος εργασίας, θεσμοθετήθηκαν σοβαρές δίοδοι παράκαμψης των γραφειοκρατικών αδειοδοτικών διαδικασιών, βγήκαν προς εκμετάλλευση σε «τιμές ευκαιρίας» τα ασημικά (πραγματικά ή υποτιθέμενα) της χώρας, επενδυτικό ενδιαφέρον μηδέν. Και είναι λογικό. Το ρίσκο στην Ελλάδα σήμερα είναι πολύ υψηλό. Ίσως το υψηλότερο στον κόσμο. Τόσο που ούτε παγκόσμιοι «τζογαδόροι» πλησιάζουν. 
Για να αλλάξει αυτό θα πρέπει να συντρέξουν κάποιες προϋποθέσεις. Πρώτον η Ευρωπαϊκή Ένωση να προχωρήσει σε άμεσα και σοβαρά βήματα ολοκλήρωσης της οικονομικής της αλλά κυρίως της πολιτικής της ενοποίησης. Δεύτερο να εγγυηθεί με πράξεις η Ευρωζώνη την παραμονή της Ελλάδας σε αυτή και την υποστήριξη στην αναπτυξιακή της επανοικοδόμηση. Όσο κι αν η κρίση που δημιούργησε το προσφυγικό απέδειξε την αναγκαιότητα της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης, οι χρόνοι που απαιτούνται για τα βήματα της, είναι όπως πάντα αργά. Πολύ αργά. Οι αντιδράσεις (όπως και στο ξεκίνημα της ελληνικής κρίσης) είναι τόσο καθυστερημένες, που καθίστανται αναποτελεσματικές και μάλλον επιτείνουν τα προβλήματα αντί να τα επιλύουν.
            Άρα δεν υπάρχει διέξοδος; Με δεδομένη την ισοπέδωση του ελληνικού παραγωγικού ιστού θα λέγαμε ότι δεν υπάρχει. Μέσα δεν μπορούμε έξω δεν θέλουνε. Προσωπικά όμως δεν πιστεύω στα αδιέξοδα.
Μπορεί στην Ελλάδα να μην υπάρχουν παραδοσιακοί ισχυροί κεφαλαιοκράτες-επενδυτές (φαύλοι πρόσκαιροι που ρήμαξαν το δημόσιο χρήμα μόνο) για να δημιουργήσουν επενδυτικό ρεύμα αλλά υπάρχουν μερικές εκατοντάδες «επιχειρήσεις διαμάντια». Είναι αυτές που δεν τις ξέρουμε ευρύτερα γιατί απλά ασχολούνται με τη δουλειά τους και όχι με το κράτος ή τον επιχειρηματικό συνδικαλισμό. Αυτές είναι μεγαλομεσαίες στην Ελλάδα και πολύ μικρές για τα παγκόσμια δεδομένα. Αυτό είναι καλό και κακό για τον ανταγωνισμό. Είναι αυτές που δεν στηρίχθηκαν στα θαλασσοδάνεια και γι’ αυτό επιβίωσαν. Θα πρέπει να δοθεί η ευκαιρία αυτές, οι αποδεδειγμένα και με επιστημονικά κριτήρια «επιχειρήσεις-διαμάντια», να μην συνθλιβούν από την παρατεταμένη κρίση και το capital control. Αντίθετα να βοηθηθούν με αμεσότητα από το κράτος για την άμεση επίλυση των όποιων ζητημάτων δυσχεραίνουν την επέκταση της επιχειρηματικότητάς τους.Με αυτόν τον τρόπο θα αποκατασταθεί και η σχέση εμπιστοσύνης του κράτους με τον δημιουργικό επιχειρηματικό κόσμο.  Έτσι θα καταστούν η νέα παραγωγική βάση της χώρας που θα στηρίζεται πλέον στην ιδιωτική οικονομία και όχι στο κράτος. Το κίνητρο για τους επιχειρηματίες αυτούς θα είναι μεγάλο. Τους δίνεται η δυνατότητα, με άμεσο συμπαραστάτη στις δυσκολίες τους το κράτος, να περάσουν σε ένα άλλο επίπεδο επιχειρηματικότητας. Να «ανέβουν κατηγορία». Και φυσικά όλο αυτό θα έχει ως αποτέλεσμα νέες επενδύσεις, νέες θέσεις εργασίας, νέα ανταγωνιστικά προϊόντα, εξαγωγές, βελτίωση των μεγεθών της χώρας και ό,τι εν τέλει συγκροτεί αυτό που ονομάζουμε ανάπτυξη. Κάποιοι φοβικοί και σκοπίμως συντηρητικοί θα πουν ότι αυτά δεν γίνονται έτσι, ότι είναι λειτουργία που έρχεται σε αντίθεση με τους κανόνες ανταγωνισμού της ΕΕ, ότι αποτελούν κλαδικές πολιτικές που απαγορεύονται, ότι θα μας σβήσουν οι κακοί ξένοι κλπ. κλπ. Είναι τα payroll των πολυεθνικών και των καρτέλ που αναπαραγάγουν αυτές τις λογικές. Ποτέ εύλογο και δίκαιο αίτημα δεν αντιμετωπίστηκε αρνητικά από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και την Διεύθυνση Ανταγωνισμού. Αρκεί να είναι δίκαιο και τεκμηριωμένο και όχι ελληνική κουτοπονηριά. Και η αναγκαιότητα να υπάρξει ελληνική παραγωγική βάση είναι πλέον ευρωπαϊκή αναγκαιότητα αν η Ευρώπη δεν θέλει να πληρώνει εσαεί την Ελλάδα. Άλλωστε η διατύπωση, κατ' όνομα, οριζόντιων πολιτικών, που στην ουσία τους στήνονται με βάση τα κλαδικά εθνικά προτάγματα των χωρών μελών της ΕΕ, είναι κάτι σύνηθες και κοινό μυστικό.
Συνοπτικά λοιπόν πρέπει να ρωτήσουμε τις μερικές εκατοντάδες «επιχειρήσεις διαμάντια» και το ελληνικό κράτος εάν δέχονται να έρθουν «εις γάμου κοινωνίαν» προς συμφέρον και των δύο και εν τέλει της πατρίδας. Και βέβαια η πρόταση πρέπει να γίνει από το κράτος που με τις υπηρεσίες του (εξαίρετοι δημόσιοι λειτουργοί που υπάρχουν στα αρμόδια υπουργεία) πρέπει να οπλίσουν τα πολιτικά πρόσωπα να αναλάβουν την πρωτοβουλία. Να σκανάρουν τις επιχειρήσεις, να μιλήσουν μαζί τους, να εντοπίσουν τις δυσκολίες τους και να προωθήσουν στην πολιτική ηγεσία τις προτάσεις τους. Έχουμε νεόνυμφους, έχουμε παπά, μια μικρή και τίμια προίκα και πρέπει γρήγορα να αναπαραχθεί η παραγωγική μας βάση. Που το πρόβλημα;